Kategoria: Artykuły

PROTEZA PIERWSZEGO STAWU ŚRÓDSTOPNO-PALICZKOWEGO (Palucha)

PROTEZA PIERWSZEGO STAWU ŚRÓDSTOPNO-PALICZKOWEGO (Palucha)

Posted on by FleszQ

W niektórych przypadkach zamiast usztywnienia, czyli “złotego standardu” w leczeniu palucha sztywnego, możliwa do zastosowania jest proteza stawu palucha, czyli protezoplastyka. Główną zaletą tej metody jest częściowe zachowanie ruchomości stawu śródstopno-paliczkowego. W przeciwieństwie do usztywnienia, umożliwia ona wygodne chodzenie w obuwiu na obcasie o zmiennej wysokości oraz poprawia komfort przy niektórych aktywnościach.

Obecnie spotyka się implanty silikonowe, metalowo-silikonowe oraz w pełni metalowe. W moim prywatym odczuciu jedynie te ostatnie dają długotrwałe efekty przy względnie niskiej częstości powikłań. Implanty silikonowe u osób aktywnych zużywają się szybciej i istnieje istotne ryzyko ich uszkodzenia lub obluzowania. Z kolei u osób mniej aktywnych zwykle zalecałbym usztywnienie palucha. Więcej o usztywnieniu znajdziesz tutaj.

Zabieg założenia protezy stawu palucha jest nieco bardziej rozległy niż zwykłe usztywnienie stawu. Implanty osadza się na dużych, wkręcanych trzpieniach co znacznie poprawia stabilność fiksacji. W trakcie operacji zwykle udaje się uzyskać zgięcie palucha do kąta prostego, jednak w przebiegu pooperacyjnym ta ruchomość ulega częściowej redukcji.

proteza stawu palucha

Po operacji założenia protezy stawu palucha zaleca się wczesne uruchamianie stawu, jeszcze przed całkowitym zagojeniem rany. Pacjent jest zachęcany do samodzielnych ćwiczeń od pierwszego dnia po zabiegu. Wskazane są też intensywne działania przeciwobrzękowe takie jak chłodzenie okolicy operowanej, leki przeciwobrzękowe i elewacja kończyny. Przez około miesiąc po wymianie stawu palucha zaleca się chodzenie w ograniczonym zakresie, początkowo o dwóch kulach. But ortopedyczny nie jest obowiązkowy po tego typu operacji.

W niektórych przypadkach gdy łagodny paluch koślawy występuje razem z paluchem sztywnym, proteza stawu palucha również może być zastosowana. Może się to jednak wiązać z nieco rozleglejszą procedurą, gdyż oprócz odpowiedniego założenia implantu konieczna jest korekcja koślawości. Więcej o paluchu koślawym znajdziesz tutaj.

Obecnie w swojej praktyce stosuję implanty Arthrosurface Toe Motion. Więcej o samych implantach znajdziesz na stronie Med&Care.

Małoinwazyjna (przezskórna) chirurgia stopy

Małoinwazyjna (przezskórna) chirurgia stopy

Posted on by FleszQ

Małoinwazyjne zabiegi chirurgiczne to ogólnoświatowy trend dotyczący większości dziedzin zabiegowych. Również w chirurgii stopy od kilkunastu lat można zaobserwować intensywny rozwój metod minimalnie inwazyjnych (MIS). Przezskórna chirurgia stopy wymaga użycia frezu punktowego, przypominającego trochę wiertło dentystyczne, a dostęp operacyjny uzyskuje się przy pomocy niewielkich nacięć. Małoinwazyjna operacja halluksa /palucha koślawego/ niesie za sobą szereg korzyści związanych nie tylko z mniejszym dostępem operacyjnym, ale także mniejszym obrzękiem pooperacyjnym i szybszą rehabilitacją. Oprócz leczenia tzw. halluksów, metoda przezskórna pozwala także na korekcję niektórych innych deformacji stopy takich jak: stopa płasko-koślawa, płaskostopie czy palce młotkowate.

Najpopularniejsze małoinwazyjnej zabiegi korekcyjne stopy:

  • małoinwazyjna korekcja palucha koślawego (halluksa)
  • małoinwazyjna osteotomia kości piętowej / korekcja stopy płasko-koślawej
  • małoinwazyjna korekcja płaskostopia poprzecznego / leczenie metatarsalgii

Link do filmu poglądowego ukazującego na czym polega korekcja palucha koślawego sposobem przezskórnym: https://www.youtube.com/watch?v=8ZsraFolRp4.

Zalety zabiegów przezskórnych:

  • Mniejszy obrzęk pooperacyjny
  • Mniejszy ból pooperacyjny
  • Szybsze gojenie rany
  • Szybszy powrót do pełnej aktywności
  • Mniejsza blizna
  • Mniejsze ryzyko powikłań
  • Mniejsze ryzyko nawrotu deformacji w przypadku palucha koślawego

Jak wygląda okres pooperacyjny po korekcji przezskórnej halluksa:

  • Po operacji często zakładany jest bandażowy opatrunek unieruchamiający. Czasem wymagane jest jego restrykcyjne stosowanie przez okres 2-6 tygodni. Ze względu na specyfikę zabiegu, zazwyczaj konieczna jest jego zmiana osobiście przez operatora.
  • Chodzenie w bucie piętowym jest wymagane przez 6 tygodni, podobnie jak po klasycznym zabiegu. Nie mniej jednak ze względu na mniejszy ból i obrzęk jego stosowanie jest zazwyczaj mniej uciążliwe.
  • Po 6 tygodniach można zacząć stosować zwykłe obuwie sportowe.
  • Po około 3 miesiącach możliwy jest powrót do rekreacyjnej aktywności sportowej.

W przypadku pozostałych zabiegów okresy stosowania opatrunków unieruchamiających, butów ortopedycznych i odciążania ustala się indywidualnie.

Można powiedzieć, że dla pacjenta przezskórna chirurgia stopy niesie ogrom korzyści. Największy problem z powszechną dostępnością do ww. zabiegów wynika z konieczności użycia większej ilości specjalistycznej aparatury. W przypadku zabiegów przezskórnych, oprócz specyficznego freza i odpowiedniego napędu (wiertarki), stosuje się dedykowane implanty oraz ramię C (rentgen śródoperacyjny).

Zabiegi przezskórne w ramach NFZ wykonuję w Klinice Ortopedii, Traumatologii Narządu Ruchu i Chirurgii Ręki UCK w Gdańsku. Od 2022 roku jestem członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Minimalnie Inwazyjnej Chirurgii Stopy i Stawu Skokowego MIFAS.

Ból ścięgna Achillesa – zapalenie / zerwanie

Ból ścięgna Achillesa – zapalenie / zerwanie

Posted on by FleszQ
Zapalenie ścięgna Achillesa

Zapalenie ścięgna Achillesa najczęściej pojawia się wieku 35-50 lat. Zwykle objawia się bólem samego ścięgna lub całej łydki, który może współistnieć także z bólem pięty i bólem podeszwy. Ból ścięgna Achillesa jest przede wszystkim konsekwencją licznych, powtarzających się przeciążeń i urazów.

Dodatkowymi przyczynami dolegliwości ze strony ścięgna Achillesa, są osłabienie jego ukrwienia po 35 roku życia, nieregularna aktywność ruchowa, niewystarczająca rozgrzewka przed wysiłkiem, zbyt mała frakcja ćwiczeń rozciągających, przykurcze i ograniczona ruchomość w stawach kończyn dolnych.

Diagnostyka

W standardowym badaniu ortopedycznym podczas wizyty można z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić zapalenie ścięgna Achillesa jako przyczynę bólu łydki. USG jest wartościowym badaniem, dzięki któremu można ocenić stopień zaawansowania zmian zapalnych ścięgna i tym samym dobrać prawidłowe leczenie. USG jest także pomocne w ocenie postępu gojenia.

W rzadkich przypadkach gdy stan zapalny się przewleka, a dolegliwości bólowe nie ustępują po standardowym leczeniu, wskazane jest wykonanie rezonansu magnetycznego.

Leczenie zapalenia ścięgna Achillesa

Leczenie zapalenia ścięgna Achillesa należy dostosować indywidualnie do stopnia zaawansowania i lokalizacji zmian. Użyteczność w leczeniu ścięgna Achillesa wykazują:

  • Ćwiczenia łydki. W przypadku zapalenia ścięgna Achillesa ćwiczenia są wyjątkowo ważne. Pozwalają na przywrócenie elastyczności tkankom oraz zakresu ruchomości stawom, co zmniejsza przeciążenia i wspomaga naturalne procesy gojenia. Link do prostych ćwiczeń na zapalenie ścięgna Achillesa jest TU.
  • Terapia manualna (masaż leczniczy) ścięgna Achillesa. Wykonywana najlepiej przez fizjoterapeutów, przede wszystkim zmniejsza obrzęk, pobudza krążenie, poprawia warunki gojenia i ułatwia prawidłowe wykonywanie ćwiczeń.
  • Fizykoterapia. Lampy/lasery/jonoforeza/fonoforeza. Zabiegi te przynoszą efekt zwłaszcza w początkowej fazie zapalenia ścięgna Achillesa. Poprawiają ukrwienie ścięgna, redukują stan zapalny i zmniejszają dolegliwości bólowe.
  • Kinezjotaping. Czyli tzw. plastrowanie. Jest to dobra metoda wspomagająca leczenie dolegliwości bólowych narządu ruchu. W zapaleniu ścięgna Achillesa kinezjotaping zmniejsza dolegliwości bólowe, poprawia ukrwienie, odciąża uszkodzone struktury. W przypadkach tego wymagających stosuję kinesiotaping w czasie wizyty.
  • Suplementy kolagenowe. O ile trudno do końca prześledzić sposób ich działania to w praktyce, w wielu przypadkach przynoszą znaczne zmniejszenie dolegliwości.
  • Igłoterapia (terapia igłowa). Jest to minimalnie inwazyjny zabieg, który wykonuję w znieczuleniu miejscowym w gabinecie zabiegowym podczas konsultacji. Stosuję go zazwyczaj w zaawansowanym i przewlekłym zapaleniu ścięgna Achillesa, potwierdzonym obrazowo w USG. Zabieg polega na wykonaniu drobnych nacięć w obrębie zmienionego ścięgna, co ma za zadanie pobudzenie prawidłowych procesów gojenia. Dla bezpieczeństwa po zabiegu zwykle zalecam stosowanie ortezy (stabilizatora).
  • Unieruchomienie w ortezie (bucie ortopedycznym). Stosuję je jedynie w sytuacjach bardzo nasilonych zmian zapalnych ścięgna Achillesa i mocno nasilonego bólu łydki oraz w sytuacji zagrożenia zerwaniem ścięgna Achillesa.
Zerwanie ścięgna Achillesa

Zerwanie ścięgna Achillesa często występuje na podłożu przewlekłego zapalenia ścięgna Achillesa. Pacjenci przyznają, że przed urazem odczuwali okresowy ból łydki lub ból pięty, jednak nie jest to regułą. Bardzo rzadko występuje zerwanie zupełnie zdrowego ścięgna Achillesa.

Objawy zerwania ścięgna Achillesa są dość oczywiste: silny ból, ograniczenie ruchu w stawie skokowym, brak możliwości zrobienia kroku, lub całkowity brak możliwości obciążenia kończyny. Podstawowa diagnostyka obrazowa, czyli prześwietlenie (celem wykluczenia złamań) oraz badanie USG, w tego typu urazach jest obowiązkowa!

Czy zerwanie ścięgna Achillesa powinno się leczyć operacyjnie?

Odpowiedź wydaje się oczywista, jednak w rzeczywistości to pytanie jest źródłem ogromnych kontrowersji w świecie ortopedii. Leczenie operacyjne polega na zeszyciu końców zerwanego ścięgna. Leczenie nieoperacyjne polega na stosowaniu unieruchomienia stawu skokowego ze stopą zgiętą w dół. Obie powyższe metody wymagają długotrwałego gojenia i rehabilitacji, mają podobne efekty funkcjonalne po zakończeniu leczenia – jednak jest to tylko statystyka. Nie wdając się w szczegóły można powiedzieć, że leczenie operacyjne zerwania ścięgna Achillesa jest zalecane zwłaszcza u osób młodszych, zdrowych i takich, które wcześniej chcą wrócić do obciążeń sportowych. U pozostałych osób przy prawidłowym leczeniu zachowawczym, regularnej kontroli USG oraz odpowiednio prowadzonej rehabilitacji ostateczne wyniki powinny być również dobre.